Droga do zdrowia
i dobrego samopoczucia
App store rating

Droga do zdrowia
i dobrego samopoczucia

Jeśli tego nie zjesz, nie dostaniesz słodyczy, czyli jak wzorce zachowań z dzieciństwa wpływają na podejście do jedzenia w dorosłym życiu.

Wzorce zachowań, które przyswajamy w dzieciństwie, kształtują nas i wpływają na nasze życie przez cały czas.

Czy zastanawialiście się kiedyś, jakie ślady zostawiają w nas teksty, które słyszeliśmy jako dzieci?

Być może przypomnicie sobie takie zdania jak „kto zje pierwszy, będzie królem”, „dopóki nie zjesz, nie wstaniesz od stołu” lub „jedna łyżeczka za mamusię, druga za tatusia, trzecia za babcię”. Te proste zdania mogą wydawać się niewinne, ale często mają głębszy wpływ na nasze zdrowie, niż moglibyśmy sobie wyobrazić.

Wzorce zachowań i ich wpływ na zdrowie

W dzieciństwie byliśmy poddawani różnym zasadom i oczekiwaniom, które miały na celu wychowanie nas oraz nauczenie określonych nawyków społecznych. Na przykład zdanie „dopóki nie zjesz, nie wstaniesz od stołu” miało z perspektywy autorytetów (rodziców, dziadków, opiekunów w przedszkolu) zapewnić, że dziecko zje swoją porcję i będzie odpowiednio najedzone. Jednak u niektórych takie podejście mogło z czasem prowadzić do tendencji do jedzenia nawet wtedy, gdy czujemy się już syci, a nawet przejedzeni.

W dorosłym życiu ten wzorzec zachowania może prowadzić do otyłości lub innych problemów zdrowotnych związanych z nadmiernym spożywaniem jedzenia. Podobny wpływ ma zdanie: „Nie zostawiaj tego! Wiesz, ile to kosztowało? Musisz to zjeść!”.

Inne popularne wyrażenie: „jedna łyżeczka za mamusię, jedna łyżeczka za tatusia, jedna łyżeczka za babcię” wiąże jedzenie z emocjami i poczuciem obowiązku jedzenia dla innych. W dorosłym życiu może to skutkować poczuciem, że musimy jeść, aby uszczęśliwić innych, a nie dlatego, że odczuwamy fizjologiczny głód. W efekcie jedzenie może stać się sposobem na wyrażenie miłości lub troski o innych.

Wpływ na styl życia

Wzorce zachowań z dzieciństwa mogą przenikać do naszego ogólnego stylu życia. Na przykład zdanie „kto zje pierwszy, będzie królem – królową” może promować rywalizację i nacisk na osiągnięcia. W dorosłym życiu ten wyuczony schemat może objawiać się nie tylko w jedzeniu, ale również w pracy czy relacjach, gdzie dana osoba stara się zawsze być pierwsza i najlepsza. W kontekście jedzenia taka fraza może prowadzić do pośpiechu przy jedzeniu, przełykania dużych kęsów bez dokładnego żucia. Osoba często nie zauważa smaku, tekstury posiłku, a uczucie sytości przychodzi z opóźnieniem – co może skutkować spożyciem większej ilości jedzenia, niż jest faktycznie potrzebna.

Relacja z jedzeniem w dorosłości

Jedzenie dla wielu osób jest podświadomie czymś więcej niż tylko sposobem na zaspokojenie głodu. To forma wyrażania miłości, sposób na zbliżenie się do rodziny i przyjaciół, okazja do nagrodzenia siebie za osiągnięty cel lub moment spokoju. Może jednak również pełnić funkcję kompensacji stresu, poczucia winy czy niskiej samooceny. Wzorce zachowań z dzieciństwa odgrywają w tej relacji kluczową rolę. Jeśli jedzenie było kojarzone z pozytywnymi emocjami i radością, prawdopodobne jest, że osoba rozwinie zdrową relację z pożywieniem. Przykładem może być wspólne spożywanie posiłków z rodziną przy stole, podczas których wszyscy rozmawiają (w przeciwieństwie do sytuacji, gdy każdy jest w innym pomieszczeniu i je, na przykład, przed telefonem czy telewizorem, bez interakcji z innymi).

Z drugiej strony, jeśli jedzenie było używane jako narzędzie do wymuszania posłuszeństwa lub jako sposób nagradzania i karania, może to prowadzić do wykształcenia niezdrowych nawyków.

Czy spotkaliście się z tymi zdaniami?

  • Byłeś niegrzeczny, dziś nie dostaniesz kolacji!
  • Mamusia kocha tylko tego, kto zje wszystko.
  • Jeśli tego nie zjesz, wyślę cię do sanatorium!
  • Wyjdziesz na dwór dopiero, jak to zjesz!

Jak przerwać negatywne wzorce i stworzyć zdrowsze nawyki

W dorosłości mamy możliwość przemyślenia wzorców zachowań, które przyswoiliśmy w dzieciństwie, i pracowania nad ich zmianą. Rodzice już zazwyczaj nie wpływają na nasze życie tak znacząco, jak w dzieciństwie, kiedy byliśmy od nich całkowicie zależni. Pierwszym krokiem jest zidentyfikowanie, które wzorce nami rządzą i jak wpływają na nasze życie obecnie. Gdy zrozumiemy, jakie wpływy mają na nas frazy takie jak „zjedz wszystko, a dostaniesz cukierka”, możemy zacząć szukać sposobów na zmianę tych wzorców, aby uniknąć takich problemów jak przejadanie się i sięganie po słodycze po każdym posiłku.

Skup się na tym, aby traktować jedzenie jako sposób dbania o swoje ciało i cieszenia się chwilami spędzonymi z bliskimi, a nie jako narzędzie rozwiązywania problemów. Zdrowa relacja z jedzeniem zaczyna się od świadomego podejścia – zwracaj uwagę na to, kiedy jesteś głodny, a kiedy już najedzony. Staraj się jeść powoli, z wdzięcznością i obserwuj myśli, które Ci towarzyszą. Jeśli masz na przykład problem z koniecznością dokończenia wszystkiego, celowo zostaw część porcji na później. Jakie myśli się pojawią? Jakie odczucia będziesz miał w ciele? Czy są one uzasadnione? Czy coś się stanie?

Zawsze pytaj siebie: Czy to myśli kontrolują mnie i moje ciało, czy to ja kontroluję swoje ciało i myśli?

Na zakończenie

Wzorce zachowań, które przyswoiliśmy w dzieciństwie, towarzyszą nam przez całe życie. Niektóre z nich mogą być korzystne, inne mogą powodować problemy – zwłaszcza jeśli chodzi o zdrowie, styl życia i relację z jedzeniem. Ważne jest, aby być świadomym tego, jak te wzorce wpływają na nas, i być otwartym na ich zmianę, jeśli ma to na celu poprawę jakości życia.

Każdy z nas ma moc przerwania negatywnych cykli i stworzenia zdrowszej relacji z samym sobą, swoim ciałem i jedzeniem. Wystarczy tylko chcieć i być gotowym pracować nad zmianą.

Autorka: Zuzka Novotna, doradca żywieniowy
foto: cz.depositphotos.com

dine4fit.pl

Redakcja
www.dine4fit.pl

11.9.2024 dine4fit.pl Różne

Z archiwum

Błonnik – skąd go brać

Błonnik jest tym drugim problematycznym składnikiem (obok białka), które trudno jest początkującym wypełnić w aplikacji Dine4Fit.

Przyjrzyjmy się więc, co z tym można zrobić.

Powiązane artykuły

Białko – klucz do zdrowia, formy i siły w każdym wieku

Nie tylko dla sportowców i nie tylko na masę. Białko to fundament Twojej energii, odporności i sprawności – niezależnie od tego, czy masz 25 czy 75 lat. Sprawdź, dlaczego warto zadbać o jego ilość w diecie i jak łatwo możesz to zrobić.

Kontynuuj czytanie 12.5.2025

Trwała zmiana stylu życia: od diety do zdrowych nawyków

Wiele osób rozpoczyna odchudzanie od rygorystycznego liczenia kalorii lub ostrej diety, ale szybko wraca do starych przyzwyczajeń. Tymczasowe restrykcje rzadko prowadzą do trwałych rezultatów. Jak podkreśla Mayo Clinic, “najlepszym sposobem na schudnięcie i utrzymanie wagi jest wprowadzanie trwałych zmian w stylu życia”, takich jak zbilansowana dieta i codzienna aktywność.

Jak osiągać postępy, utrzymać motywację i radzić sobie z kryzysami

W tym wpisie chcę poruszyć temat, który może być ważniejszy, niż się wydaje na pierwszy rzut oka – pracę z własną psychiką.

Jak dokumentować postępy i jak zachować motywację nawet w chwilach, gdy nic nie idzie po naszej myśli?

Przyjrzyjmy się temu krok po kroku.

Kontroluj swoje kółeczka jeszcze przed zapisaniem jedzenia!

Mamy dla Ciebie zupełnie nową funkcję w wersji Premium aplikacji Dine4Fit, dzięki której jeszcze łatwiej osiągniesz swój cel.

Drodzy Użytkownicy Dine4Fit,

dzięki Waszym sugestiom aplikacja wciąż się rozwija, a wraz z tym uprościliśmy dodawanie posiłków – kluczowy element Dine4Fit, obok stale aktualizowanej bazy produktów. Dlatego z radością przedstawiamy Wam tę nową funkcję Premium!

Kontynuuj czytanie 29.4.2025

Odpowiednie produkty ułatwiające redukcję tłuszczu w okolicy brzucha

Tendencja do odkładania się tłuszczu w ciele (czyli miejsca, w których będzie się on kumulować) jest w dużej mierze uwarunkowana genetycznie.

Mówiąc prościej, niektórym osobom naturalnie odkłada się więcej tkanki tłuszczowej na biodrach, udach, a nawet ramionach czy piersiach, podczas gdy inni częściej gromadzą ją w okolicy brzucha (tzw. obszar brzuszny).

Kontynuuj czytanie 28.4.2025

Dostępne wszędzie tam, gdzie ich potrzebujesz

Tabele kalorii są dostępne w Internecie, na telefonie, tablecie i smartwatchach, takich jak Garmin i Apple Watch.

App Store Google Play

Dine4Fit Banner Dine4Fit Banner