Droga do zdrowia
i dobrego samopoczucia
App store rating

Droga do zdrowia
i dobrego samopoczucia

Jeśli tego nie zjesz, nie dostaniesz słodyczy, czyli jak wzorce zachowań z dzieciństwa wpływają na podejście do jedzenia w dorosłym życiu.

Wzorce zachowań, które przyswajamy w dzieciństwie, kształtują nas i wpływają na nasze życie przez cały czas.

Czy zastanawialiście się kiedyś, jakie ślady zostawiają w nas teksty, które słyszeliśmy jako dzieci?

Być może przypomnicie sobie takie zdania jak „kto zje pierwszy, będzie królem”, „dopóki nie zjesz, nie wstaniesz od stołu” lub „jedna łyżeczka za mamusię, druga za tatusia, trzecia za babcię”. Te proste zdania mogą wydawać się niewinne, ale często mają głębszy wpływ na nasze zdrowie, niż moglibyśmy sobie wyobrazić.

Wzorce zachowań i ich wpływ na zdrowie

W dzieciństwie byliśmy poddawani różnym zasadom i oczekiwaniom, które miały na celu wychowanie nas oraz nauczenie określonych nawyków społecznych. Na przykład zdanie „dopóki nie zjesz, nie wstaniesz od stołu” miało z perspektywy autorytetów (rodziców, dziadków, opiekunów w przedszkolu) zapewnić, że dziecko zje swoją porcję i będzie odpowiednio najedzone. Jednak u niektórych takie podejście mogło z czasem prowadzić do tendencji do jedzenia nawet wtedy, gdy czujemy się już syci, a nawet przejedzeni.

W dorosłym życiu ten wzorzec zachowania może prowadzić do otyłości lub innych problemów zdrowotnych związanych z nadmiernym spożywaniem jedzenia. Podobny wpływ ma zdanie: „Nie zostawiaj tego! Wiesz, ile to kosztowało? Musisz to zjeść!”.

Inne popularne wyrażenie: „jedna łyżeczka za mamusię, jedna łyżeczka za tatusia, jedna łyżeczka za babcię” wiąże jedzenie z emocjami i poczuciem obowiązku jedzenia dla innych. W dorosłym życiu może to skutkować poczuciem, że musimy jeść, aby uszczęśliwić innych, a nie dlatego, że odczuwamy fizjologiczny głód. W efekcie jedzenie może stać się sposobem na wyrażenie miłości lub troski o innych.

Wpływ na styl życia

Wzorce zachowań z dzieciństwa mogą przenikać do naszego ogólnego stylu życia. Na przykład zdanie „kto zje pierwszy, będzie królem – królową” może promować rywalizację i nacisk na osiągnięcia. W dorosłym życiu ten wyuczony schemat może objawiać się nie tylko w jedzeniu, ale również w pracy czy relacjach, gdzie dana osoba stara się zawsze być pierwsza i najlepsza. W kontekście jedzenia taka fraza może prowadzić do pośpiechu przy jedzeniu, przełykania dużych kęsów bez dokładnego żucia. Osoba często nie zauważa smaku, tekstury posiłku, a uczucie sytości przychodzi z opóźnieniem – co może skutkować spożyciem większej ilości jedzenia, niż jest faktycznie potrzebna.

Relacja z jedzeniem w dorosłości

Jedzenie dla wielu osób jest podświadomie czymś więcej niż tylko sposobem na zaspokojenie głodu. To forma wyrażania miłości, sposób na zbliżenie się do rodziny i przyjaciół, okazja do nagrodzenia siebie za osiągnięty cel lub moment spokoju. Może jednak również pełnić funkcję kompensacji stresu, poczucia winy czy niskiej samooceny. Wzorce zachowań z dzieciństwa odgrywają w tej relacji kluczową rolę. Jeśli jedzenie było kojarzone z pozytywnymi emocjami i radością, prawdopodobne jest, że osoba rozwinie zdrową relację z pożywieniem. Przykładem może być wspólne spożywanie posiłków z rodziną przy stole, podczas których wszyscy rozmawiają (w przeciwieństwie do sytuacji, gdy każdy jest w innym pomieszczeniu i je, na przykład, przed telefonem czy telewizorem, bez interakcji z innymi).

Z drugiej strony, jeśli jedzenie było używane jako narzędzie do wymuszania posłuszeństwa lub jako sposób nagradzania i karania, może to prowadzić do wykształcenia niezdrowych nawyków.

Czy spotkaliście się z tymi zdaniami?

  • Byłeś niegrzeczny, dziś nie dostaniesz kolacji!
  • Mamusia kocha tylko tego, kto zje wszystko.
  • Jeśli tego nie zjesz, wyślę cię do sanatorium!
  • Wyjdziesz na dwór dopiero, jak to zjesz!

Jak przerwać negatywne wzorce i stworzyć zdrowsze nawyki

W dorosłości mamy możliwość przemyślenia wzorców zachowań, które przyswoiliśmy w dzieciństwie, i pracowania nad ich zmianą. Rodzice już zazwyczaj nie wpływają na nasze życie tak znacząco, jak w dzieciństwie, kiedy byliśmy od nich całkowicie zależni. Pierwszym krokiem jest zidentyfikowanie, które wzorce nami rządzą i jak wpływają na nasze życie obecnie. Gdy zrozumiemy, jakie wpływy mają na nas frazy takie jak „zjedz wszystko, a dostaniesz cukierka”, możemy zacząć szukać sposobów na zmianę tych wzorców, aby uniknąć takich problemów jak przejadanie się i sięganie po słodycze po każdym posiłku.

Skup się na tym, aby traktować jedzenie jako sposób dbania o swoje ciało i cieszenia się chwilami spędzonymi z bliskimi, a nie jako narzędzie rozwiązywania problemów. Zdrowa relacja z jedzeniem zaczyna się od świadomego podejścia – zwracaj uwagę na to, kiedy jesteś głodny, a kiedy już najedzony. Staraj się jeść powoli, z wdzięcznością i obserwuj myśli, które Ci towarzyszą. Jeśli masz na przykład problem z koniecznością dokończenia wszystkiego, celowo zostaw część porcji na później. Jakie myśli się pojawią? Jakie odczucia będziesz miał w ciele? Czy są one uzasadnione? Czy coś się stanie?

Zawsze pytaj siebie: Czy to myśli kontrolują mnie i moje ciało, czy to ja kontroluję swoje ciało i myśli?

Na zakończenie

Wzorce zachowań, które przyswoiliśmy w dzieciństwie, towarzyszą nam przez całe życie. Niektóre z nich mogą być korzystne, inne mogą powodować problemy – zwłaszcza jeśli chodzi o zdrowie, styl życia i relację z jedzeniem. Ważne jest, aby być świadomym tego, jak te wzorce wpływają na nas, i być otwartym na ich zmianę, jeśli ma to na celu poprawę jakości życia.

Każdy z nas ma moc przerwania negatywnych cykli i stworzenia zdrowszej relacji z samym sobą, swoim ciałem i jedzeniem. Wystarczy tylko chcieć i być gotowym pracować nad zmianą.

Autorka: Zuzka Novotna, doradca żywieniowy
foto: cz.depositphotos.com

dine4fit.pl

Redakcja
www.dine4fit.pl

11.9.2024 dine4fit.pl Różne

Z archiwum

Błonnik – skąd go brać

Błonnik jest tym drugim problematycznym składnikiem (obok białka), które trudno jest początkującym wypełnić w aplikacji Dine4Fit.

Przyjrzyjmy się więc, co z tym można zrobić.

Powiązane artykuły

Jak skutecznie zaplanować zbilansowaną dietę

Planowanie posiłków może być kluczem do osiągnięcia zrównoważonego spożycia składników odżywczych i osiągnięcia celów – niezależnie od tego, czy chodzi o poprawę kondycji, regenerację, czy po prostu poczucie, że jesz prawidłowo.

Często problemem jest zaplanowanie odpowiedniej ilości białka, które jest bardzo ważne dla organizmu. Jak to zrobić?

Kontynuuj czytanie 20.1.2025

Nowy Rok, nowa ja! Dziś 16 stycznia a wielu już poległo.

To hasło brzmi znajomo, prawda? Każdego roku tysiące ludzi fiksuje się na: „Tym razem na pewno mi się uda”. Planują wielkie zmiany, tworzą listy postanowień, kupują drogi sprzęt do ćwiczeń, pobierają aplikacje do liczenia kalorii i wypełniają lodówki zdrową żywnością. W pierwszych dniach stycznia ich zapał sięga zenitu. Codzienne treningi, skrupulatne planowanie posiłków, a na Instagramie lądują zdjęcia kolorowych sałatek i bidonów z wodą. Ale niestety, dla wielu ta historia kończy się zanim zdąży na dobre się rozpocząć.

Kontynuuj czytanie 16.1.2025

Detoks po świętach – czy to działa?

Każdego roku sytuacja się powtarza. Po wigilijnej kolacji, ciasteczkach, mandarynkach zjadanych na kilogramy i innych naleweczkach od babci zaczynamy rozmyślać o „detoksie”. W głowie snujemy wizje diet sokowych, głodówek lub cudownych herbatek oczyszczających.

Jednak powiedzmy to sobie szczerze: detoks w formie, którą często sobie wyobrażamy, to nie żaden naukowo udowodniony cud. Nasz organizm posiada własne mechanizmy usuwania toksyn, a kluczem do dobrego samopoczucia jest raczej długofalowe podejście do zdrowego odżywiania.

Kontynuuj czytanie 27.12.2024

Świąteczne kalorie pod kontrolą,

czyli jak cieszyć się świętami bez przybierania na wadze.

Dla tych, którzy starają się schudnąć lub utrzymać wagę, święta Bożego Narodzenia są zwykle czasem zmartwień i niespokojnego oczekiwania na to, jak to wszystko będzie wyglądać. Te wszystkie odwiedziny, obiady u babci, serniczek u ciotki. Zgroza.

Kontynuuj czytanie 23.12.2024

Łosoś vs. karp: walka w głębinach smaku!

Wyobraźcie sobie rybi ring. W jednym narożniku stoi dumny, pomarańczowy gladiator – łosoś. Elegancki, znany na całym świecie, z opinią supergwiazdy zdrowej kuchni. W przeciwnym mamy skromnego, ale solidnego atletę– karpia. Trochę zapomniany poza okresem świąt, ale wciąż pełen uroku i potencjału. Kto wyjdzie zwycięzcą z tej kulinarnej potyczki?

Sprawdźmy to!

Kontynuuj czytanie 16.12.2024

Dostępne wszędzie tam, gdzie ich potrzebujesz

Tabele kalorii są dostępne w Internecie, na telefonie, tablecie i smartwatchach, takich jak Garmin i Apple Watch.

App Store Google Play

Dine4Fit Banner Dine4Fit Banner