Wszyscy chodzą na grzyby. A sezon na grzyby właśnie trwa.
A może jednak nie wszyscy?
To nie do końca prawda, że każdy lubi chodzić na grzyby. W Wielkiej Brytanii czy Kanadzie będziesz postrzegany jako co najmniej dziwak, jeśli nie samobójca.
Poza krajami słowiańskimi (Czechy, Słowacja, Polska, Rosja) grzyby zbierane są sporadycznie na całym świecie. Kilka w Afryce i Ameryce Środkowej, ale poza tym grzyby są zbierane w dużych ilościach tylko w Wietnamie, Chinach i Japonii.
Na przykład jednym z narodowych dań Japonii jest sukiyaki przyrządzane z trzech rodzajów grzybów: shii-taka (grzyb jadalny), enoki-taka (aksamitnik) i simezdi (porost w kształcie maczugi). W kuchni chińskiej znajdziemy ucho judaszowe, ale w ogóle grzyby pełnią bardzo ważną rolę w tradycyjnej medycynie chińskiej.
Z drugiej strony, będziesz ściągać na siebie zdziwione spojrzenia, jeśli pójdziesz na grzyby w Grecji, Belgii, Holandii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Australii, USA i Wielkiej Brytanii. Oprócz uznawania wszystkich grzybów za ochydztwo, Brytyjczycy nazywają je toadstools, czyli dosłownie żabie lub ropusze odchody. Podczas II wojny światowej, gdy w Wielkiej Brytanii panował wielki głód, ludzie bezwiednie zajadali się zielonymi muchomorami – co nie przyczyniło się zbytnio do popularności grzybów na Wyspach.
Większość krajów zachodnich uznaje tylko pieczarki. Są one uprawiane w specjalnych gospodarstwach w Anglii, Francji, Belgii, Holandii. We Francji uznają również trufle. A pierwsze instrukcje dotyczące uprawy grzybów pochodzą z Francji, kiedy to w 1600 roku Olivier de Serres w swojej książce Théatre d’Agriculture des Champs opisał doświadczenia paryskich ogrodników, którzy znaleźli grzyby wśród swoich melonów. Pierwsze angielskie instrukcje dotyczące ich uprawy pochodzą z 1779 roku.
Chociaż grzyby nie są powszechnie zbierane w Europie, wydano różne przepisy i kodeksy dotyczące ich zbierania. Najstarszy i pierwszy kodeks zawierający bardzo ścisłe zasady zbierania grzybów został opublikowany w Austrii w 1792 roku. Również dlatego w Austrii tylko co dziesiąty mieszkaniec zbiera dziś grzyby. Kodeks był spóźnioną odpowiedzią na śmierć Karola VI, który zmarł 20 października 1740 roku, rzekomo w wyniku zatrucia grzybami.
Surowe zasady obowiązują również w innych krajach. W Szwajcarii każdy kanton ma inne zasady i wolno Ci zbierać tylko raz lub najwyżej dwa razy w tygodniu. We Włoszech trzeba mieć pozwolenie od właściciela lasu, można zebrać maksymalnie jeden kilogram i tylko w dni parzyste.
Nauka badająca przeszłość historyczną z perspektywy zbierania grzybów, żerowania na grzybach i historii ludzkości nosi nazwę etnomikologii. Dzięki niej wiemy na przykład, że grzyby nazywano kiedyś mięsem biedaków, a za rozpowszechnienie ich zbierania i spożywania w krajach słowiańskich odpowiadały wojny i epidemie.
Albo że grzyby w takiej postaci, w jakiej je dziś znamy i zbieramy, były na Ziemi od najdawniejszych czasów – najstarszy znaleziony dziś grzyb ma 5 milionów lat. Co doprowadziło niektórych pisarzy science fiction do zastanowienia się, czy gąbki są inteligentnymi obcymi istotami. Jak w opowiadaniu Raya Bradbury’ego: „Boys! Raise Giant Mushrooms in Your Cellar!”
W Afryce znajdziemy największe grzyby na świecie. Są to m.in. grzybek termitowy olbrzymi, którego kapelusz osiąga często średnicę 80, a czasem nawet 100 cm, czy grzybek sudański, którego kapelusz dorasta w obwodzie do 120 cm, obwód nogi wynosi 50 cm, a waga około 5 kg.
Ludowe nazwy grzybów są często poetyckie – pieprzniki nazywane są kurkami, a Czesi mają także kropidła, gęsie pępki, szczotki dziadka czy bloszewiki.
Grzyby jadalne zawierają witaminy i minerały. Grzyby mają niską zawartość sodu, dlatego nie obciążają nerek i są odpowiednie dla osób z nadciśnieniem. Grzyby zawierają znaczne ilości potasu, który pomaga dodatkowo obniżyć ciśnienie krwi, oraz witamin ryboflawiny i niacyny (czyli witamin B2 i B3), które z kolei obniżają poziom cholesterolu we krwi. Do pozostałych witamin należy prowitamina A, oraz mniejsze ilości witamin E, D, K i PP.
Grzyby oferują również selen, silny przeciwutleniacz (przeciwutleniacze spowalniają starzenie się komórek), a także wapń, magnez i aminokwasy. Według niektórych tradycyjnych receptur medycznych naszych babć, stosuje się je również przy przeziębieniach i grypie. Nie zapominając o białku, suszone młode grzyby zawierają do 30 % białka. Grzyby zawierają również chitynę, która wspomaga trawienie.
Tak więc idźmy na grzyby. Będzie i ruch i pyszne jedzenie.
Autor: Jan Lipšanský
foto: depositphotos.cz
1. Kalkulator kalorii
2. Aplikacja Dine4Fit
3. Jak używać Dine4Fit?
4. Grupa wsparcia
Redakcja
www.dine4fit.pl
Choć już od długiego czasu śledzimy historie użytkowników Dine4Fit, nigdy nie przestajemy się dziwić temu, co może zdziałać ludzka determinacja.
Przeczytajcie historię Bogusi, która zaczęła się odchudzać przy wadze 127 kg, mając trójkę dzieci i stos leków.
Kontynuuj czytanie 14.11.2022
Odchudzanie rozumiane wyłącznie jako chwilowy „zryw” nie tylko skazuje nas na efekt jo‑jo, ale również pozbawia wartości edukacyjnej całego procesu. Tymczasem prawdziwa transformacja polega na wprowadzeniu zmian, które towarzyszyć będą nam przez całe życie – od sposobu, w jaki komponujemy posiłki, aż po to, w jakim otoczeniu spędzamy czas i jak korzystamy z wsparcia bliskich.
Kontynuuj czytanie 8.5.2025
Wiele osób rozpoczyna odchudzanie od rygorystycznego liczenia kalorii lub ostrej diety, ale szybko wraca do starych przyzwyczajeń. Tymczasowe restrykcje rzadko prowadzą do trwałych rezultatów. Jak podkreśla Mayo Clinic, “najlepszym sposobem na schudnięcie i utrzymanie wagi jest wprowadzanie trwałych zmian w stylu życia”, takich jak zbilansowana dieta i codzienna aktywność.
Kontynuuj czytanie 5.5.2025
Mamy dla Ciebie zupełnie nową funkcję w wersji Premium aplikacji Dine4Fit, dzięki której jeszcze łatwiej osiągniesz swój cel.
Drodzy Użytkownicy Dine4Fit,
dzięki Waszym sugestiom aplikacja wciąż się rozwija, a wraz z tym uprościliśmy dodawanie posiłków – kluczowy element Dine4Fit, obok stale aktualizowanej bazy produktów. Dlatego z radością przedstawiamy Wam tę nową funkcję Premium!
Kontynuuj czytanie 29.4.2025
Tendencja do odkładania się tłuszczu w ciele (czyli miejsca, w których będzie się on kumulować) jest w dużej mierze uwarunkowana genetycznie.
Mówiąc prościej, niektórym osobom naturalnie odkłada się więcej tkanki tłuszczowej na biodrach, udach, a nawet ramionach czy piersiach, podczas gdy inni częściej gromadzą ją w okolicy brzucha (tzw. obszar brzuszny).
Kontynuuj czytanie 28.4.2025
Naukowcy też czasem się mylą – zwłaszcza jeśli chodzi o jedzenie.
Najbardziej znanym przykładem są zawyżone wartości żelaza w szpinaku, ale również zmieniające się podejście do jajek. W tym artykule przyjrzymy się nie tylko tym przypadkom, ale też innym produktom, takim jak mięso, smalec, masło czy alkohol.
Kontynuuj czytanie 24.4.2025
Tabele kalorii są dostępne w Internecie, na telefonie, tablecie i smartwatchach, takich jak Garmin i Apple Watch.
