Droga do zdrowia
i dobrego samopoczucia
App store rating

Droga do zdrowia
i dobrego samopoczucia

Wszystko, co musisz wiedzieć o białku

Bardzo częstym pytaniem, które jednak wciąż gdzieś powraca jest: „Gdzie mogę znaleźć białko? Nie mogę zaspokoić mojego zapotrzebowania na białko.

Przyjrzyjmy się więc temu bliżej. Jestem głęboko przekonany, że po przeczytaniu tego artykułu będzie Ci o wiele łatwiej wypełnić swoje kółko białek w aplikacji.

Na początek trochę teorii i dlaczego wypełnienie białkowe jest tak ważne

Białka są podstawowym elementem budulcowym do tworzenia i regeneracji komórek. Są ważne dla odporności i przyspieszają gojenie się ran. Wystarczająca ilość białka chroni masę mięśniową przed jej utratą podczas redukcji, kiedy naszym celem jest głównie utrata tkanki tłuszczowej, a nie mięśniowej – można to osiągnąć poprzez deficyt kaloryczny przy odpowiedniej ilości białka. Jednocześnie jednak odpowiedni jest również trening siłowy, który da mięśniom niezbędny impuls, aby powiedzieć organizmowi, że potrzebujemy masy mięśniowej. Deficyt kaloryczny nie musi być niepotrzebnie zbyt głęboki, ponieważ może to spowodować większą utratę masy mięśniowej.
Ponadto, jeśli staramy się schudnąć, zaleca się przyjmowanie wystarczających ilości białka w diecie również ze względu na jego wysoki efekt sycący (który jest również efektem błonnika) i jego efekt termiczny (tj. organizm musi wydać więcej energii na trawienie białka niż na trawienie węglowodanów i tłuszczów).
  • 1 g białka ma wartość kaloryczną 4 kcal (tyle samo dla 1 g węglowodanów, 1 g tłuszczu to 9 kcal).

Ile białka potrzebujemy?

Przeciętna nieaktywna osoba potrzebuje 0,8 g białka/kg masy ciała. Sportowcy siłowi 1,4 – 2,2 g/kg masy ciała. Seniorzy do 1,2 g/kg masy ciała (aby pomóc utrzymać masę mięśniową i siłę). Dla przeciętnej, mało aktywnej osoby bardziej odpowiednie może być około 1,2 – 1,5 g białka/kg masy ciała.
Ilość białka może nam wyliczyć aplikacja Dine4Fit, ale…
W większości przypadków możemy kierować się aplikacją Dine4Fit, aby ustalić potrzebną nam ilość białka. Są jednak wyjątki – przy problemach z nerkami, konieczne jest skonsultowanie ilości białka z lekarzem (przy zdrowych nerkach, nawet wyższe do wysokich ilości białka nam nie zaszkodzą, mogą być po prostu zbędne). Drugim przypadkiem jest sytuacja, gdy mamy wysoki procent tkanki tłuszczowej w organizmie (około 40% tkanki tłuszczowej i powyżej). W tym przypadku aplikacja często ustawia niepotrzebnie wysoką ilość białka i można ją dostosować, w przeciwnym razie użytkownicy niepotrzebnie stresują się, że nie są w stanie osiągnąć ustawionej wysokiej ilości.
W takich przypadkach ilość białka można obliczyć na podstawie aktywnej masy ciała, tzw. FFM. FFM obliczamy, odejmując od całkowitej masy ciała procentową zawartość tkanki tłuszczowej. Na przykład przy wadze 100 kg i 40% tkanki tłuszczowej FFM wynosi 60 kg. W praktyce z klientami sprawdziło mi się mnożenie tej wartości przez współczynnik 1,8, co oznacza, że optymalna ilość białka potrzebna do utrzymania masy mięśniowej w tym przypadku wynosi około 108 g (60×1,8). Białko, które w takim przypadku zmniejszamy względem automatycznego ustawienia apki, można dodać w tej samej ilości w formie węglowodanów, ponieważ oba składniki mają tę samą wartość kaloryczną.

Gdzie znaleźć białko

Zwierzęce – jaja, mięso, ryby, produkty mleczne i sery (Skyr, mozzarella, Cottage, twaróg, mleko, jogurt grecki, ricotta…), sery twarde, serki, wysokiej jakości szynka, schmakoun, białko serwatkowe…
Roślinne – soja, komosa ryżowa, amarantus, orzechy, płatki owsiane, rośliny strączkowe, makaron, płatki orkiszowe…

Niektóre główne źródła białka

  • 100 g surowego mięsa – około 20 g białka
  • 1 jajko – 6 g białka
  • 100 g sera żółtego 30% – 25 g białka
  • 100 g twarogu – 10–26 g białka w zależności od rodzaju
  • 100 g Skyru – 12 g białka
  • 100 g jogurtu greckiego – 10 g białka
  • 100 g mozzarelli – 18 g białka
  • 100 g serków wiejskich – 28 g białka (uwaga na wyższą zawartość soli)
  • 100 g roślin strączkowych – 20–26 g białka w zależności od rodzaju
  • 100 g surowej soi – 31 g białka
  • 100 g płatków owsianych – 13 g białka

Czy wszystkie białka są sobie równe?

Białka są zbudowane z poszczególnych aminokwasów. Te, które zawierają wszystkie 20 aminokwasów, nazywamy pełnowartościowymi – należą do nich źródła białek pochodzenia zwierzęcego oraz soja i komosa ryżowa.

Ważna jest również biologiczna wartość białek – w uproszczeniu oznacza to stopień, w jakim organizm jest w stanie przyswoić i wykorzystać dane białko. Ocena odbywa się na skali od 0 do 100. Najwyższe wartości mają białka pochodzenia zwierzęcego (białko serwatkowe 96, jajka 94, mięso 91, mleko 90). Źródła roślinne mają jednak znacznie niższą biologiczną wartość, co oznacza, że organizm przyswaja z nich mniej białka (soja 64, rośliny strączkowe 50).

Z tego punktu widzenia nie jest najlepszym pomysłem uleganie modzie na proteinowe lub wieczorne pieczywo, które co prawda zawiera dużą ilość białka, ale niekoniecznie wysokiej jakości i o niskiej przyswajalności. Dlatego nie warto przeznaczać dużej części dziennej dawki białka na takie pieczywo. Lepiej wybrać pieczywo o lepszym składzie, a białko dostarczyć z bardziej wartościowych źródeł (wymienionych powyżej).

Nie daj się nabrać!

Znaczenie białek (protein) dostrzegają także sprzedawcy, którzy wykorzystują to w sprytnym marketingu. Na wielu produktach można znaleźć magiczne słówko PROTEIN, przez które cena często jest znacznie podwyższona. A ilość białka w tych produktach nie musi być znacznie wyższa niż w zwykłych produktach spożywczych. Nie ma potrzeby od razu sięgać po te produkty, naprawdę wystarczą podstawowe artykuły spożywcze.

A teraz praktycznie – przykłady pełne białka.

Przygotowałem dla Was propozycje w postaci przykładowych talerzy na codzienne spożycie 120–130 g białka (w wersjach klasycznych i dla tych, którzy nie mogą jeść produktów mlecznych). Talerze skupiają się na źródłach białka. Z pewnością warto je uzupełnić warzywami, owocami, orzechami itp., aby zachować jak największą różnorodność i dostarczyć ciału wszystkiego, czego potrzebuje.
Chodzi o inspirację, która  zilustruje, z jakich produktów można czerpać białko. Oczywiście każdy niech dostosuje ich ilość do swoich indywidualnych potrzeb.

Pomysł nr.1

Śniadanie – 50 g płatków owsianych z 150 ml mleka (można dodać orzechy, nasiona, jagody…)
Przekąska – 50 g chleba i opakowanie mozzarelli light (125 g) – do tego warzywa
Obiad – 150 g piersi z kurczaka i 50 g ryżu basmati – do tego warzywa, kiszona kapusta
Przekąska – 250 ml kefiru naturalnego, opakowanie jogurtu greckiego naturalnego (140 g) + łyżeczka dżemu
Kolacja – 50 g chleba z 3 plastrami sera żółtego 30% – do tego warzywa

Pomysł nr. 2 (bezmleczny)

Śniadanie – 60 g płatków owsianych zalanych wodą (można dodać orzechy, nasiona, jagody…)
Przekąska – 50 g chleba, puszka tuńczyka (najlepiej w własnym sosie), 2 jajka – do tego warzywa
Obiad – 150 g piersi z kurczaka i 50 g ryżu basmati – do tego warzywa, kiszona kapusta
Przekąska – 50 g chleba, puszka czerwonej fasoli (225 g netto) – do tego warzywa
Kolacja – 40–50 g chleba, 5 plastrów wysokoprocentowej szynki – do tego warzywa

Pomysł nr. 3 (130 g białka)

Śniadanie – 50 g płatków orkiszowych z 150 ml mleka (można dodać orzechy, nasiona, jagody…)
Przekąska – Cottage (opakowanie 200 g)
Obiad – 150 g piersi z indyka i 200 g ziemniaków – do tego warzywa, kiszona kapusta (mięso można zamienić np. na pierś z kurczaka, królika, łopatkę wieprzową, polędwicę…)
Przekąska – 250 ml kefiru naturalnego, opakowanie Skyru naturalnego (150 g) + łyżeczka dżemu
Kolacja – 100 g chleba z 3 plastrami sera żółtego 30% i 3 plastrami chudej szynki – do tego warzywa

Pomysł nr. 4 (bezmleczny, 122 g białka)

Śniadanie – 60 g płatków orkiszowych zalanych wodą (można dodać orzechy, nasiona, jagody, gorzką czekoladę…)
Przekąska – 50 g chleba, puszka tuńczyka (najlepiej w własnym sosie) – do tego warzywa
Obiad – sałatka z 50 g czarnej soczewicy, 50 g makaronu, 100 g piersi z indyka, warzyw (można dodać olej według uznania)
Przekąska – 100 g chleba, 4 plastry chudej szynki, 2 jajka – do tego warzywa
Kolacja – tofu (opakowanie 180 g) – do tego warzywa
Teraz już wiecie, jak się za to zabrać, więc do dzieła, wypełniajcie talerze białkiem! 🙂
Autor: Pavel Furch, dietetyk i instruktor fitness
foto: cz.depositphotos.com i autor

dine4fit.pl

Redakcja
www.dine4fit.pl

1.2.2025 dine4fit.pl Ciekawe, Przepisy na zdrowe potrawy, Różne

Z archiwum

Bogusia: Dine4Fit to dla mnie styl życia

Choć już od długiego czasu śledzimy historie użytkowników Dine4Fit, nigdy nie przestajemy się dziwić temu, co może zdziałać ludzka determinacja.

Przeczytajcie historię Bogusi, która zaczęła się odchudzać przy wadze 127 kg, mając trójkę dzieci i stos leków.

Kontynuuj czytanie 14.11.2022

Powiązane artykuły

Pomiar porcji jedzenia za pomocą dłoni

Podobno z zagranicy powoli dociera do nas prosty sposób mierzenia porcji jedzenia na talerzu za pomocą dłoni.

Ile razy zdarzyło się Wam, że poszliście do restauracji i mieliście problem, żeby dowiedzieć się, ile tak naprawdę zjedliście, aby potem poprawnie zapisać to w aplikacji, albo w ogóle mieć jakieś rozeznanie?

Jak rozpoznać, że sygnał głodu nie działa u Ciebie prawidłowo?

Dziś zajmiemy się tematem odczuwania głodu i sygnałów, jakie wysyła nam organizm.

Jak rozpoznać, że sygnał głodu nie działa u Ciebie prawidłowo? Czy powinniśmy sięgać po jedzenie wyłącznie wtedy, gdy poczujemy głód?

Na wstępie chciałabym podkreślić, że to pytanie nie jest tak jednoznaczne, jak mogłoby się wydawać. Owszem, gdybym nie miała wiedzy na temat odżywiania, powiedziałabym: zdecydowanie tak – jedzmy tylko wtedy, gdy jesteśmy głodni. W końcu dlaczego mielibyśmy jeść, jeśli głodu nie odczuwamy, prawda? Ale! Ta równowaga „sięgam po jedzenie = tylko wtedy, gdy czuję głód” jest prawdziwa, ale nie dla każdego.

Kontynuuj czytanie 27.1.2025

Jak skutecznie zaplanować zbilansowaną dietę

Planowanie posiłków może być kluczem do osiągnięcia zrównoważonego spożycia składników odżywczych i osiągnięcia celów – niezależnie od tego, czy chodzi o poprawę kondycji, regenerację, czy po prostu poczucie, że jesz prawidłowo.

Często problemem jest zaplanowanie odpowiedniej ilości białka, które jest bardzo ważne dla organizmu. Jak to zrobić?

Kontynuuj czytanie 20.1.2025

Nowy Rok, nowa ja! Dziś 16 stycznia a wielu już poległo.

To hasło brzmi znajomo, prawda? Każdego roku tysiące ludzi fiksuje się na: „Tym razem na pewno mi się uda”. Planują wielkie zmiany, tworzą listy postanowień, kupują drogi sprzęt do ćwiczeń, pobierają aplikacje do liczenia kalorii i wypełniają lodówki zdrową żywnością. W pierwszych dniach stycznia ich zapał sięga zenitu. Codzienne treningi, skrupulatne planowanie posiłków, a na Instagramie lądują zdjęcia kolorowych sałatek i bidonów z wodą. Ale niestety, dla wielu ta historia kończy się zanim zdąży na dobre się rozpocząć.

Kontynuuj czytanie 16.1.2025

Dziesięć kroków, które pomogą Ci rozpocząć odchudzanie we właściwy sposób

Za nami święta Bożego Narodzenia, które często wiążą się z większą konsumpcją żywności, a także kalorii w postaci alkoholu.

Co więcej, wielu z nas zaczyna w tym czasie robić absurdalnie wymagające postanowienia noworoczne, które oczywiście nie trwają długo. Jak sprawić, by tym razem było lepiej?

Kontynuuj czytanie 13.1.2025

Dostępne wszędzie tam, gdzie ich potrzebujesz

Tabele kalorii są dostępne w Internecie, na telefonie, tablecie i smartwatchach, takich jak Garmin i Apple Watch.

App Store Google Play

Dine4Fit Banner Dine4Fit Banner