Leptynooporność – dlaczego należy się jej wystrzegać i jak się jej pozbyć

Chociaż termin leptynooporność brzmi niemal jak zaklęcie, nie jest on aż tak skomplikowany. Co więcej, jego zrozumienie może nawet pomóc nam schudnąć.

Zacznijmy jednak od początku.

Czym jest leptyna?

Leptyna jest hormonem produkowanym głównie przez podskórną tkankę tłuszczową i nazywana jest hormonem sytości. Jak sugeruje poprzednie zdanie, hormon ten po prostu pilnuje naszego apetytu. Jeśli jego poziom jest niski, organizm otrzymuje sygnał, aby jeść więcej i mniej się ruszać. Z drugiej strony, gdy jego poziom jest wysoki, organizm otrzymuje sygnał, że nie powinien już jeść, a zamiast tego powinniśmy sobie zafundować więcej ruchu.

• Prawidłowe funkcjonowanie tego hormonu jest bardzo ważne dla utrzymania równowagi w naszym organizmie, abyśmy nie byli zbyt szczupli lub zbyt grubi.

Hormon leptyny jest również ściśle związany z tak zwanym efektem jo-jo. Kiedy głodujesz i jesz znacznie poniżej podstawowej przemiany materii, twoje ciało przełącza się na tak zwany “tryb ekonomiczny”. Jednak w większości przypadków głodówki nie da się utrzymać w dłuższej perspektywie, więc gdy tylko zaczniesz normalnie jeść po takiej diecie, organizm zacznie magazynować tłuszcz na “gorsze czasy”.

Struktura molekularna leptyny

Czym jest oporność na leptynę?

Wszyscy znamy insulinooporność, w której komórki mają zmniejszoną zdolność reagowania na insulinę. Prowadzi to do braku równowagi między glukozą a insuliną, tj. poziom cukru we krwi wzrasta i zaczynamy rozwijać chorobę cywilizacyjną – cukrzycę. Proces ten jest znacznie bardziej złożony, odgrywa w nim dużą rolę trzustka, ale dla zobrazowania wystarczy ten uproszczony schemat.

W przypadku leptyny działa to na tej samej zasadzie. W przypadku oporności na leptynę organizm nie jest w stanie prawidłowo reagować na sygnały leptyny i nie odbiera prawidłowo sygnału “nie jedz, masz dość”, ale nadal odczuwamy wilczy głód, mimo że przyjęliśmy już wystarczającą ilość jedzenia. Zaczynamy opychać się cukrami prostymi i pokarmami bez wartości odżywczych… Cały ten mechanizm może niestety prowadzić do wspomnianej wcześniej cukrzycy.

Z powodu tego oporu mózg może odbierać sygnał, że nawet osoba otyła nie ma wystarczających zapasów tłuszczu. W związku z tym osoba ta ma tendencję do zwiększania ilości tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w okolicy brzucha.

Co powoduje oporność na leptynę?

Oporność na leptynę jest powodowana przez nieodpowiednią żywność, głównie tę o wysokiej zawartości tłuszczu, cukru i soli – tak wygląda typowe menu w popularnej sieci fast food. Powszechnie uważa się jednak, że przyczyną jest obfite spożycie żywności przetworzonej przemysłowo.

Ale na koniec świetna wiadomość!

Na szczęście oporność na leptynę nie musi być stanem trwałym, można ją dość łatwo odwrócić. Przede wszystkim ważne jest, aby wyciąć z jadłospisu, albo chociaż maksymalnie ograniczyć przetworzoną żywność w diecie i powrócić do podstawowych produktów spożywczych (dobrej jakości mięso i ryby, ziemniaki, ryż, rośliny strączkowe, warzywa, orzechy), zacząć się ruszać, ograniczyć słodkie napoje i dobrze się wysypiać.

Autorka: Dokoupilová Ladislava, techniczka żywienia
foto: depositphotos.com